JAKOŚĆ KSZTAŁCENIA

System zapewnienia jakości kształcenia
w Wojskowej Akademii Technicznej im. Jarosława Dąbrowskiego

I. Polityka jakości kształcenia

Zgodnie z przyjętą misją i strategią Wojskowej Akademii Technicznej im. Jarosława Dąbrowskiego, zwanej dalej Akademią, jako nowoczesnej uczelni technicznej kształcącej na wysokim poziomie kandydatów na żołnierzy zawodowych i studentów cywilnych, ciągłe monitorowanie i systematyczne doskonalenie jakości kształcenia oraz upowszechnianie kultury jakości w środowisku akademickim należą do działań priorytetowych. Polityka jakości kształcenia, wynikająca z misji i strategii Akademii, jest realizowana w Akademii poprzez wyznaczanie odpowiednich celów i standardów jakości, a także poprzez wdrożenie, ciągłe monitorowanie i doskonalenie wewnętrznego systemu zapewniania jakości. Dla zapewnienia sprawnej i skutecznej realizacji polityki jakości kształcenia wprowadza się poniższy „System zapewnienia jakości kształcenia w Wojskowej Akademii Technicznej im. Jarosława Dąbrowskiego”, zwany dalej „Systemem jakości kształcenia”.

II. Cele polityki jakości kształcenia i zakres działania Systemu jakości kształcenia

§ 1

Celem polityki jakości kształcenia jest w szczególności:

1. podnoszenie świadomości społeczności akademickiej na temat znaczenia stałego doskonalenia jakości kształcenia w procesie dydaktycznym w Akademii;
2. doskonalenie programów studiów oraz metod dydaktycznych w celu coraz lepszego przygotowania absolwentów do wymagań zmieniającego się rynku pracy i służby żołnierzy zawodowych;
3. doskonalenie programów kształcenia doktorantów oraz metod dydaktycznych w celu zapewnienia doktorantom optymalnych warunków do prowadzenia badań naukowych, przygotowania rozprawy doktorskiej i uzyskania stopnia naukowego doktora oraz rozwoju naukowego;
4. spełnienie wymagań oceny programowej i kompleksowej określonych przez Polską Komisję Akredytacyjną (PKA) oraz Komisję Akredytacyjną Uczelni Technicznych (KAUT);
5. stymulowanie rozwoju nowoczesnej infrastruktury dydaktycznej, zaplecza procesu dydaktycznego;
6. promowanie innowacyjności w procesie kształcenia;
7. podnoszenie rangi działalności dydaktycznej oraz budowa etosu nauczyciela akademickiego;
8. stwarzanie motywacji do podnoszenia kwalifikacji dydaktycznych;
9. zwiększanie wpływu doktorantów, studentów i uczestników studiów podyplomowych na doskonalenie Systemu jakości kształcenia w Akademii;
10. stymulowanie współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym, w tym m.in. z przedstawicielami pracodawców, w celu opiniowania programów studiów, w zakresie ich aktualności i zgodności z wymogami rynku pracy;
11. doskonalenie jakości informacji dotyczącej oferty dydaktycznej oraz toku studiów w Akademii;
12. promowanie działań na rzecz umiędzynarodowienia procesu kształcenia, w tym zwiększenia mobilności studentów, doktorantów i pracowników Akademii oraz realizacji programów studiów i programów kształcenia w językach obcych;
13. podejmowanie działań korygujących i zapobiegawczych w procesie dydaktycznym;
14. ciągłe doskonalenie Systemu jakości kształcenia w celu zapewnienia jego skuteczności dla poprawy działania procesu dydaktycznego;
15. promowanie w społeczności Akademii kultury jakości.

§ 2

1. Funkcjonowanie Systemu jakości kształcenia ma charakter ciągły i systematyczny, poprzez nieprzerwane zaangażowanie w jego realizację wszystkich jednostek organizacyjnych Akademii odpowiedzialnych za proces kształcenia w Akademii, interesariuszy wewnętrznych i zewnętrznych oraz absolwentów.
2. Działaniem Systemu jakości kształcenia objęci są: pracownicy Akademii, doktoranci, studenci oraz uczestnicy studiów podyplomowych, kursów kwalifikacyjnych i doskonalących, a także innych form kształcenia.
3. System jakości kształcenia ma charakter dwustopniowy i obejmuje:

• uczelniany System jakości kształcenia – mający na celu monitorowanie działalności jednostek organizacyjnych Akademii prowadzących działalność dydaktyczną, zwanych dalej „wydziałami” na rzecz doskonalenia jakości kształcenia, wymianę doświadczeń oraz inicjowanie i realizowanie przedsięwzięć projakościowych wspólnych dla Akademii;
• wydziałowe Systemy jakości kształcenia – mające na celu wdrożenie uczelnianego Sytemu jakości kształcenia na wydziałach z uwzględnieniem misji wydziału i jego specyfiki.

4. Systemem jakości kształcenia mogą być również objęte jednostki organizacyjne Akademii, które są zaangażowane w przygotowanie i prowadzenie procesu dydaktycznego, lecz nie prowadzą działalności dydaktycznej.

§ 3

1. Zakres działania Systemu jakości kształcenia obejmuje w szczególności:

• monitorowanie i analizę formalno-prawnej strony procesu dydaktycznego w zakresie:

1. poprawności budowy programów studiów oraz programów kształcenia w szkole doktorskiej,
2. oceny spełnienia wymagań ustawowych dotyczących nauczycieli akademickich prowadzących zajęcia dydaktyczne,
3. zgodności dokumentacji procesu dydaktycznego z obowiązującymi przepisami,
4. potrzeby aktualizacji wewnętrznych aktów prawnych normujących tok studiów i tok kształcenia oraz sprawy socjalne studentów i doktorantów,
5. oceny polityki rekrutacyjnej pod kątem właściwego doboru kandydatów na studia oraz kandydatów do szkoły doktorskiej, z uwzględnieniem zasady zapewnienia równości szans dostępu do studiów oraz do szkoły doktorskiej,
6. oceny działania systemu potwierdzania efektów uczenia się uzyskanych poza systemem studiów;

• okresowy przegląd i aktualizację programów studiów, programów kształcenia w szkole doktorskiej i programów studiów podyplomowych w zakresie odpowiednio:

1. zgodności kierunku i profilu studiów z misją i strategią Akademii,
2. zgodności kierunkowych efektów uczenia się z charakterystykami pierwszego i drugiego stopnia efektów uczenia się dla kwalifikacji na poziomach 6-8 Polskiej Ramy Kwalifikacji,
3. sposobów weryfikacji efektów uczenia się osiąganych przez studentów, doktorantów oraz uczestników kursów kwalifikacyjnych i doskonalących, a także innych form kształcenia, w tym zapobiegania plagiatom i ich wykrywania,
4. poprawności działania systemu akumulacji i transferu punktów ECTS,
5. sposobów wykorzystania monitoringu losów zawodowych absolwentów, w tym oceny przydatności osiągniętych efektów uczenia się w pracy zawodowej,
6. doskonalenia programów studiów, programów kształcenia w szkole doktorskiej i programów studiów podyplomowych;

• ustalanie i monitorowanie przestrzegania normatywów procesu dydaktycznego w zakresie:

1. analizy normatywów procesu dydaktycznego,
2. przygotowania i zatwierdzania nowelizacji normatywów,
3. oceny i porównania normatywów w Akademii;

• analizę warunków realizacji procesu dydaktycznego:

1. coroczny przegląd stanu infrastruktury dydaktycznej,
2. sprawdzenie i opracowanie metod doskonalenia jakości obsługi administracyjnej procesu dydaktycznego,
3. ocenę warunków socjalnych studentów i doktorantów,
4. porównanie warunków realizacji procesu dydaktycznego w Akademii w wiodących uczelniach krajowych i zagranicznych;

• monitorowanie pozostałych czynników wpływających na jakość kształcenia dotyczących:

1. podnoszenia kwalifikacji dydaktycznych nauczycieli akademickich,
2. systemu premiowania wyróżniających się nauczycieli akademickich pracowników obsługujących proces dydaktyczny oraz studentów i doktorantów,
3. poziomu informacji dotyczącej oferty dydaktycznej Akademii oraz toku studiów i toku kształcenia w szkole doktorskiej,
4. wniosków z monitorowania karier zawodowych absolwentów Akademii,
5. oceny poziomu mobilności studentów, doktorantów, nauczycieli akademickich i pracowników niebędących nauczycielami akademickimi,
6. promowania działań na rzecz umiędzynarodowienia procesu kształcenia,
7. oceny działań wspierających działalność studencką i doktorancką, w tym: kół naukowych studentów i innych organizacji oraz stowarzyszeń studenckich i doktorantów,
8. oceny działań ukierunkowanych na współpracę ze środowiskiem społeczno-gospodarczym, mającą na celu wspieranie procesu dydaktycznego i zapewnianie wysokiej jakości kształcenia;

• analizę funkcjonowania i opracowanie metod doskonalenia Systemu jakości kształcenia w zakresie:

1. opracowania i monitorowania działania wydziałowych Systemów zapewnienia jakości kształcenia,
2. przygotowania wydziałów i kierunków studiów do zewnętrznych akredytacji i oceny działania Systemu jakości kształcenia,
3. przygotowania szkoły doktorskiej do zewnętrznej ewaluacji jakości kształcenia,
4. przygotowania, realizacji i okresowego przeglądu planów poprawy działania Systemu jakości kształcenia, w tym oceny skuteczności tych działań;

• realizację zadań wynikających z rozwoju europejskiego obszaru szkolnictwa wyższego.

2. Elementy Systemu jakości kształcenia obejmują w szczególności:

1. analizę okresowych ocen nauczycieli akademickich Akademii, w szczególności w zakresie należytego wypełniania przez nich obowiązków dydaktycznych;
2. ocenę poziomu merytorycznego i metodycznego prowadzenia zajęć dydaktycznych przez nauczycieli akademickich i inne osoby realizujące proces dydaktyczny;
3. ocenę stopnia osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się na każdym etapie kształcenia;
4. analizę ocen nauczycieli akademickich i innych pracowników związanych z procesem dydaktycznym w Akademii dokonywanych przez studentów i doktorantów po zakończeniu każdego cyklu zajęć dydaktycznych;
5. analizę ankiet absolwentów Akademii;
6. ocenę poziomu merytorycznego prac dyplomowych i końcowych na wszystkich prowadzonych poziomach, kierunkach, profilach i formach studiów;
7. ocenę sposobów weryfikacji efektów uczenia się osiągniętych przez studentów w wyniku odbycia praktyk zawodowych;
8. okresową ocenę przebiegu procesu dydaktycznego;
9. ocenę jakości realizacji procesu dydaktycznego z użyciem metod i technik kształcenia na odległość;
10. systematyczną ocenę skuteczności funkcjonowania Systemu zapewnienia jakości kształcenia.

§ 4

1. Jednym z najważniejszych efektów działania Systemu jakości kształcenia jest uzyskanie akredytacji lub pozytywnej oceny komisji krajowych, międzynarodowych oraz komisji środowiskowych.
2. Wprowadza się obowiązek poddania kierunków studiów (spełniających warunki do wystąpienia o akredytację) zewnętrznej akredytacji przez KAUT.
3. Koszty akredytacji, o których mowa w ust. 1 i 2, są pokrywane z funduszy centralnych.
4. Prorektor właściwy ds. kształcenia jest odpowiedzialny za przygotowanie i uaktualnianie planu akredytacji kierunków studiów przez środowiskowe komisje akredytacyjne, zatwierdzanego przez rektora.

III. Organizacja Systemu jakości kształcenia

§ 5

1. Cele i przedsięwzięcia objęte zakresem działania Systemu jakości kształcenia realizowane są na szczeblu Akademii, przez wszystkie wydziały oraz przez ogólnouczelniane jednostki organizacyjne prowadzące zajęcia dydaktyczne.
2. Nadzór nad wdrożeniem i doskonaleniem uczelnianego Systemu jakości kształcenia sprawuje rektor.

3. Nadzór nad wdrożeniem i doskonaleniem wydziałowego Systemu jakości kształcenia sprawuje dziekan.

4. W przypadku ogólnouczelnianej jednostki organizacyjnej prowadzącej zajęcia dydaktyczne nadzór nad funkcjonowaniem w niej Systemu jakości kształcenia sprawuje kierownik tej jednostki.

§ 6

1. Szczegółowe zasady funkcjonowania Systemu jakości kształcenia – w tym procesy obejmujące kryteria, metody i narzędzia służące do zapewnienia jakości kształcenia, jednostki organizacyjne i osoby odpowiedzialne za wdrażanie elementów systemu, a także sposoby i terminy realizacji przedsięwzięć wraz z wykazem i formą wymaganych zapisów dokumentacji określa rektor w drodze zarządzenia.
2. Koordynacją wszystkich spraw związanych z prawidłowym funkcjonowaniem Systemu jakości kształcenia zajmują się:

1. pełnomocnik rektora ds. jakości kształcenia powołany na okres kadencji Senatu Akademii;
2. pełnomocnicy dziekanów ds. jakości kształcenia powołani przez dziekanów na okres kadencji organów Akademii, a także przedstawiciele jednostek organizacyjnych prowadzących działalność dydaktyczną oraz jednostek organizacyjnych, o których mowa w §2 ust.4, powołani przez kierowników tych jednostek na okres kadencji organów Akademii;
3. powołana przez rektora uczelniana komisja ds. funkcjonowania systemu jakości kształcenia;
4. powołane przez dziekanów wydziałowe komisje ds. funkcjonowania systemu jakości kształcenia.

3. Do zadań pełnomocnika rektora ds. jakości kształcenia należy:

1. inicjowanie przedsięwzięć na rzecz doskonalenia jakości kształcenia;
2. koordynowanie działań dotyczących oceny programowej i kompleksowej w ramach oceny jakości kształcenia na prowadzonych w Akademii kierunkach studiów;
3. monitorowanie czynników wpływających na jakość kształcenia;
4. nadzór nad dokumentacją Systemu jakości kształcenia;
5. merytoryczne wsparcie i monitoring funkcjonowania wydziałowych komisji ds. jakości kształcenia;
6. opracowanie sprawozdania z oceny efektywności działania jednostek organizacyjnych Akademii odpowiedzialnych za proces dydaktyczny na rzecz zapewnienia i doskonalenia jakości kształcenia;
7. działalność na rzecz upowszechniania kultury jakości kształcenia w środowisku akademickim.

4. Do zadań pełnomocnika dziekana ds. jakości kształcenia należy:

1. uczestnictwo w pracach nad raportami samooceny przygotowywanymi dla potrzeb PKA i KAUT;
2. zbieranie i analizowanie danych dotyczących funkcjonowania wydziałowego Systemu jakości kształcenia w celu określenia jego skuteczności i ciągłego doskonalenia;
3. współdziałanie z jednostkami organizacyjnymi wydziału w zakresie zapewnienia jakości kształcenia;
4. nadzór i kierowanie pracami wydziałowej komisji ds. funkcjonowania systemu jakości kształcenia;
5. przygotowanie sprawozdania z oceny działania wydziału na rzecz zapewnienia i doskonalenia jakości kształcenia.

5. W skład uczelnianej komisji ds. funkcjonowania systemu jakości kształcenia wchodzą:

1. prorektor ds. kształcenia;
2. pełnomocnik rektora ds. jakości kształcenia – przewodniczący komisji;
3. przewodniczący senackiej komisji ds. kształcenia;
4. kierownik Działu Organizacji Kształcenia;
5. pełnomocnicy dziekanów ds. jakości kształcenia;
6. przedstawiciele ogólnouczelnianych jednostek dydaktycznych;
7. przedstawiciel Szkoły Doktorskiej,
8. przedstawiciel Centrum Doskonalenia Kursowego;
9. przedstawiciel Działu Spraw Studenckich;
10. przedstawiciel „Biura Karier”;
11. przedstawiciel studentów;
12. przedstawiciel doktorantów;
13. przedstawiciel Działu Organizacji Kształcenia – sekretarz komisji;
14. inne osoby wyznaczone przez rektora.

6. Uczelniana komisja ds. funkcjonowania systemu jakości kształcenia powoływana jest na okres kadencji organów Akademii. Skład osobowy komisji określa odrębna decyzja rektora.
7. Do zadań uczelnianej komisji ds. funkcjonowania systemu jakości kształcenia należy:

1. merytoryczne wsparcie i monitoring funkcjonowania wydziałowych komisji ds. jakości kształcenia;
2. przygotowanie zasad realizacji i doskonalenia systemu jakości kształcenia w postaci jednolitych procedur ujętych w zasadach o których mowa w ust. 1;
3. przedstawianie rektorowi propozycji działań mających na celu doskonalenie jakości procesu kształcenia w Akademii;
4. przedstawianie Senatowi corocznych sprawozdań z efektów funkcjonowania Systemu jakości kształcenia oraz wdrażania projektów działań podnoszących jakość kształcenia.

8. W skład wydziałowej komisji ds. funkcjonowania systemu jakości kształcenia wchodzą:

1. prodziekan właściwy ds. kształcenia;
2. pełnomocnik dziekana ds. jakości kształcenia – przewodniczący komisji;
3. pracownicy z jednostek organizacyjnych odpowiedzialni za kierunki studiów realizowane na wydziale;
4. przedstawiciele jednostek organizacyjnych wydziału;
5. przedstawiciele studentów i doktorantów;
6. inne osoby wyznaczone przez dziekana.

9. Wydziałowa komisja ds. funkcjonowania systemu jakości kształcenia powoływana jest na okres kadencji organów Akademii. Skład osobowy komisji określa odrębna decyzja dziekana.
10. Działanie wydziałowej komisji ds. funkcjonowania systemu jakości kształcenia jest wspomagane przez:

1. zespoły dydaktyczne, powołane przez dziekana w celu opracowywania programów studiów na kierunkach realizowanych w wydziale oraz omawiania problemów metodyki prowadzenia zajęć;
2. zespół ds. studiów podyplomowych.

11. Do zadań wydziałowej komisji ds. funkcjonowania systemu jakości kształcenia należy:

1. opracowanie i przedłożenie do decyzji dziekana wydziałowego Systemu jakości kształcenia, w celu określenia zasad wynikających ze strategii wydziału oraz zapisów niniejszego Systemu jakości kształcenia, służących zapewnieniu i doskonaleniu jakości kształcenia na prowadzonych przez wydział kierunkach studiów o określonych poziomach, profilach i formach studiów;
2. opiniowanie projektów programów studiów, a w szczególności zgodności koncepcji kształcenia z misją i strategią Akademii oraz strategią wydziału i polityką jakości kształcenia, a także ocena zgodności programów studiów z charakterystykami pierwszego i drugiego stopnia efektów uczenia się dla kwalifikacji na poziomach 6-8 Polskiej Ramy Kwalifikacji, zgodności efektów uczenia się, określonych dla przedmiotów, z efektami kierunkowymi, prawidłowości doboru metod kształcenia i metod oceniania w odniesieniu do założonych efektów uczenia się, prawidłowości przypisania punktów ECTS przedmiotom/ modułom zajęć itp.;
3. analizowanie i opracowanie wyników oceny jakości kształcenia zgodnie z przyjętymi procedurami;
4. przygotowanie propozycji działań mających na celu doskonalenie jakości kształcenia na wydziale i monitorowanie realizacji tych działań;
5. przedstawianie wydziałowej radzie ds. kształcenia corocznych sprawozdań z efektów funkcjonowania wydziałowego Systemu jakości kształcenia;
6. opiniowanie projektów programów kształcenia w Szkole Doktorskiej opracowanych przez dyrektora Szkoły Doktorskiej w części dotyczącej przewidywanego uczestniczenia wydziału w kształceniu doktorantów według tych programów.

§ 7

Analizę i ocenę funkcjonowania Systemu jakości kształcenia prowadzą:

1. na szczeblu wydziału – prodziekan właściwy ds. kształcenia na posiedzeniu wydziałowej rady ds. kształcenia, co najmniej raz w roku;
2. na szczeblu Akademii – prorektor właściwy ds. kształcenia na posiedzeniu Senatu, co najmniej raz w roku;
3. w szkole doktorskiej – zastępca dyrektora szkoły doktorskiej na posiedzeniu Rady Szkoły Doktorskiej, co najmniej raz w roku.